Kính thưa quý thầy cô giáo cùng các bạn học sinh thân mến!
Trong hành trình của mỗi đứa trẻ, viêc đến trường không chỉ là học tập kiến thức , mà còn là một phần quan trọng trong việc hình thành nhân cách và xây dựng tương lai. Tuy nhiên mọi dự định tươi sáng đều có thể bị che phủ bởi bóng tối của bạo lực học đường. Điều đáng buồn là nó không chỉ tồn tại trong những hình thức vũ trang hay bạo lực trực tiếp mà còn lan truyền dưới dạng khác nhau, từ ám ánh tinh thần đến sự bất công xã hội. Và hôm nay xin giới thiệu đến quý thầy cô và các bạn một cuốn sách còn mang nhiều nỗi niềm trăn trở ấy với tựa đề Mười ba lí do của tác giả Jay Asher, sách do nhà xuất bản Hội nhà văn ấn hành năm 2018.
“ Mười ba lí do ” là một cuốn tiểu thuyết nổi tiếng xoay quanh câu chuyện của Hannah Baker, một nữ sinh trung học đã tự tử và để lại 13 cuộn băng cassette cho cậu bạn Clay Jensen. Trong đó, cô đã giải thích rõ ràng 13 người liên quan – những lý do đã làm cho cô đi đến quyết định kết thúc cuộc đời của mình. Và chàng trai Clay Jensen cũng rất bất ngờ khi biết mình chính là một trong số những nguyên nhân đó. Từ đó, cuộc sống của Clay và kể cả những người nhận được cuộn băng đều bị đảo lộn.
Khi đọc cuốn sách chúng ta sẽ cảm nhận được sự tiêu cực khủng khiếp ám ảnh lên từng chữ và lên từng nhân vật trong truyện. Hannah vốn là một cô bé lạc quan, độc lập, thông minh và xinh đẹp. Chính Clay cũng thầm thích cô nhưng vì 1 vài lí do Hannah trở thành tâm điểm của những trò đùa quái dị, độc ác đến từ phía các bạn trong lớp. Cô bé bị bôi nhọ danh dự, bị nhục mạ, chơi xấu. Nhiều lần phát tín hiệu cầu cứu nhưng không ai quan tâm mà quá đáng hơn, họ đem ra mỉa mai, thậm chí đem cô ra làm trò tiêu khiển. Hơn hết, khi cô bé muốn nhận được sự giúp đỡ từ phía nhà trường, thầy cô cũng không hề làm được điều đó. Nỗi đau đó dàn trải như một vết cắt từ từ, một thứ nước muối được nhỏ từng giọt vào tâm trí cô bé. Bởi thế, từ một người luôn tràn đầy sức sống, Hannah trở nên lầm lì, cô độc và cuối cùng là lựa chọn tự kết thúc cuộc đời của mình.
Câu chuyện được tác giả khai thác trần trụi nhưng chân thật những mặt trái của đời sống học đường, đưa chúng ta đến với thế giới nội tâm đầy giằng xé của những đứa trẻ vị thành niên trước những vấn đề tiêu cực như: Những trò chơi xấu, những kẻ hai mặt, sự phân biệt vùng miền, quấy rối tình dục, rượu bia thuốc lá, sự hững hờ vô tâm hay vô trách nhiệm, vv… và nhất là nêu ra được những nguyên nhân và hậu quả đối với nạn nhân phải chịu sự bắt nạt ở môi trường học đường.
Các bạn thân mến!
Có bao giờ bạn nghĩ rằng sự lên tiếng của mình có thể cứu một ai đó, thật sự cứu một sinh mạng theo đúng nghĩa đen. Tôi từng nghe ở đâu đó nói rằng tất cả những gì cần thiết cho sự chiến thắng của cái ác chính là những người tốt không làm gì cả, sự im lặng nhút nhát nó có đáng trách không? có lẽ là không nhưng sẽ hối hận tột cùng khi biết rằng nếu lúc đó mình nói ra câu ấy có lẽ bây giờ cô ấy vẫn còn sống. những gì Hana trải qua tôi nhận ra rằng một lời nói vô thưởng vô phạt có thể giết chết một ai đó nhưng cũng có thể là một cánh tay nâng đỡ một ai đó đang ở trong góc tối, vì thế nếu thấy rằng lời nói của mình không gây tổn thương và có một tia nhỏ suy nghĩ lóe lên rằng câu nói ấy là cần thiết thì tôi nghĩ tôi nhất định sẽ cất lời. Có thể đôi lúc tôi sẽ cảm thấy hơi ngớ ngẩn nhưng xét đi xét lại tôi sợ bản thân mình sẽ hối hận nhiều hơn .
Với 13 cuộn băng cassette – 13 lí do mang đến những thông điệp mạnh mẽ về những ảnh hưởng của hành động nhỏ đến cuộc sống của người khác khiến bất kì đối tượng nào, từ gia đình, đến nhà trường, hay những cô cậu học sinh cũng cần phải nghĩ xem, liệu ta có nhìn thấy bản thân mình hiện diện trong câu chuyện của Hannah? liệu chúng ta đang vô tình làm tổn thương ai đó hay không? Đó có thể là 1 một tấm ảnh mà ta nhìn thấy trên mạng rồi đem ra gièm pha, chế giễu, một câu chuyện ta vô tình nghe được ở đâu đó rồi thêu dệt khắp nơi, lời bông đùa mà ta vô tình nói ra v.v…cũng đã đẩy người khác vào chỗ tuyệt vọng vì sự vô tâm và dửng dưng của mình.
Xuyên suốt cuốn tiểu thuyết đã cho ta thấy được sự bức bối, nặng nề, nhưng đồng thời, cũng là lời cảnh tỉnh, cảnh báo cho xã hội về những nguyên nhân dẫn đến sự trầm cảm và tự tử độ ở tuổi vị thành niên, khi nạn bạo hành, bắt nạt ở trường học vẫn diễn ra hàng ngày. Và những cái chết thương tâm trên ghế nhà trường vẫn chưa bao giờ chấm dứt, dù bất kì đâu trên thế giới.
Mong rằng tác phẩm này mang lại cho bạn đọc những cảm xúc mãnh liệt, đau lòng một chút cũng được, để ý thức được rằng sự chủ động cần thiết của lòng trắc ẩn trong mỗi chúng ta là vô cùng quan trọng. Đừng thờ ơ, dửng dưng trước những cánh tay đang chìa ra cầu cứu sự giúp đỡ, đừng im lặng trước những điều xấu xa mà ta đang nhìn thấy. Ta cần phải cư xử tốt với mọi người xung quanh dù họ là ai đi nữa. Đơn giản nhất là hãy tôn trọng, suy nghĩ thật sâu những chuyện mình sắp thực hiện, hãy chắc chắn rằng đó không là một lí do gây đau lòng cho 1 trái tim nào khác. Điều đó đồng nghĩa với việc ta lựa chọn ôm ấp chính mình, người thân và những người ta tiếp xúc trong đời để không xuất hiện thêm bất cứ 1 Hannah Baker hay 1 Clay Jensen nào nữa.
Cuốn sách hiện có tại Thư viện. Thầy cô và các em hãy tìm đọc cuốn sách ý nghĩa này nhé!
